Strachocina - wieś rodzinna
Świętego Andrzeja Boboli.

Połozenie Strachociny - kliknij by przejść do mapy okolic Sanoka

Strachocina jest dość dużą wsią we Wschodniej Małpolsce - południowo-wschodniej części dzisiejszej Polski.
Należy do Województwa Podkarpackiego ze stolicą w Rzeszowie. W dawniejszych "historycznych" czasach prowincja nosiła nazwę Ziemia Sanocka. Jej stolicą był Sanok - ciągle największe miasto w okolicy. Strachocina jest położona około dziesięć kilometrów na zachód od niego.
Około 300 domów, mniej więcej 1100 mieszkańców, blisko 1200 ha.
Na zdjęciu panorama wsi widzianej z Gór Kiszkowych.
Panorama wsi widzianej z Gór Kiszkowych Założona w 1369 jako "Szwanczyce" (Święcice - ?). Akt fundacyjny, wydany przez Kazimierza Wielkiego pochodzi z 10 maja 1369. Dalsza historia wielce niejasna. Na obszarze zajmowanym przez obecną wieś swojego czasu były zapewne aż cztery (!) osady: Szwanczyce, Meszewa, Strachocina i Strachocina Wola.
Miejscowa tradycja mówi o odrębnym istnieniu w przeszłości folwarku i zaścianka szlacheckiego. W XVI i XVII w. dzierżawcami folwarku byli Bobolowie. Strachocki kościółW miejscu dworku Bobolów zwanym przez miejscowych "Bobolówką" obecnie znajduje się zaniedbany park ze starodrzewem. W latach 1990-tych wybudowano tam polową kaplicę gdzie odbywają się uroczystości ku czci Św. Andrzeja Boboli.
Nieopodal znajduje się neogotycki kościół parafialny pod wezwaniem św. Katarzyny, obok niego pomnik Świętego Andrzeja, nowowybudowany klasztor im. Św. Maksymiliana Kolbe i dom pielgrzyma.
Kościół zbudowany jest w stylu neo-gotyckim, a pochodzi z przełomu XIX i XX w.
Zlokalizowano go na skraju wsi, w miejscu pierwotnego kościoła ufundowanego w 1390 r. przez Pakosza z Pakoszówki i Fryderyka Myssnara z Jaćmierza.
Ufundowanego albo istniejącego już a tylko uposażonego - z dokumentu to jasno nie wynika:

Wyjątki z dokumentu fundacyjnego strachockiego kościoła (z 1390):

In Nomine Domini Amen.
Cum tempus nostrum continua revolutione proch dolor sic labitur, quod praetoritorum actio futurorum succesione subrepiatur, sed dum inter cetera animalia homo sit dignior creatura et perfectior in resolutione carnis et anima, merito suum cognescere debet creatorem. ...
(...)
...videlicet ecclesiam ex fundamento in honorem Dei omnipotentis et Matris eius Virginis Mariae in honoremque Sanctae Catherinae Virginis fundatam in granitiis villae Kostarowcze ante villam vocatam Strachocina, ...
(...)

O identyczności miejsca świadczą zarówno przytoczony dokument jak i prastare dęby rosnące obok kościoła.
Na zdjęciu jeden z najmniejszych z nich. (Pozostałe, rosnące na terenie ogrodzonej posesji plebani były dla fotografa niedostępne.)
Niewątpliwie pamiętają one pierwszy strachocki kościół.
Został on (albo inny drewniany kościół wybudowany na jego miejscu później - minęło przecież 150 lat) spalony w 1624 podczas najazdu Tatarów pod wodzą Kantymira. Razem z kościołem i plebanią spalono i ówczesnego proboszcza, Adama Majstrogę.
Jedyną pamiątką tych dawnych czasów, obok wiekowych dębów jest obecnie gotycka chrzcielnica znajdująca się w kościele (i otoczona czcią za jej domniemany związek ze Świętym Andrzejem).
W miejsce spalonego kościoła zbudowano nowy, jednak dopiero w roku 1756, a więc aż po 132 latach:


Odpis dokumentu konsekracji kościoła w 1756 r.
sporządzony przez ówczesnego proboszcza ks. Franciszka Dutkiewicza:

Anno Domini 1756 Die 20 Mensis Julis Illustrissimus Excellentissimus et Reverendissimus Dominus D. Venceslaus Hieronymus de Bogusławice Sierakowski, Episcopus Premysliensis consecravit Ecclesiam hunc, cum altari majori in Honorem et Titulum S. Catharinae V. et M. in quo altari Reliquias SS. MM. Fidelis, Austeri, et Candide incluvit, diemque Anniversariam Dedicationis Dominicam post Festum Exultationis S. Crucis apignavit.

Nowy kościół był drewniany i - jak przekazuje tradycja - raczej skromny. Pod koniec XIX wieku wydawał się o wiele za mały dla rozległej parafii strachockiej obejmującej wsie: Strachocina, Kostarowce, Pakoszówka, Jurowce z przysiółkiem Popiele oraz Srogów Górny i Dolny. (Z tych wsi jedynie Strachocina była "czysto katolicka". Pozostałe zamieszkałe były przez ludność w większości greko-katolicką, ukraińską - według ówczesnej terminologii: rusińską. Obecnie wszędzie tam są parafie katolickie.).
Więc wybudowano nowy.

Od końca lat 1980.tych kościół w Strachocinie jest ośrodkiem kultu Św. Andrzeja Boboli.
Co roku 16 maja odbywają się tu podniosłe uroczystości z udziałem licznych pielgrzymek.

W lasach strachockich (częściowo widocznych na zdjęciu wyżej) znajduje się kopalnia gazu ziemnego - obecnie używana jako podziemny zbiornik (największy w Europie -?) gazu kupowanego w Rosji.

W Internecie informacje o Strachocinie (skromne - luty 1999) można znaleźć na stronach domowych Gminy Sanok. Między innymi są tam zdjęcia przedstawiające eksponaty miejscowego muzeum.
Ciekawa jest też interaktywna mapa zabytków Gminy. (Strachocina zajmuje na niej poczesne miejsce).
Adres e-mailowy do miejscowej Szkoły Podstawowej: strachocina@halicz.com.pl (jednak nie warto liczyć, że odpowiedzą na e-mail)

(zdjęcie kościoła pochodzi z książki ks. Mirosława Paciuszkiewicza: "Znów o sobie przypomniał. Św. Andrzej w Strachocinie"
pozostałe zdjęcia - ze zbiorów prywatnych)

Ostatnia aktualizacja: 1 marca 1999