Generał Bronisław Ketling-Prugar urodził się dnia 2 lipca 1891 r. w Trześniowie, pow. Brzozów. Po ukończeniu szkoły powszechnej kształci się w gimnazjum sanockim, gdzie zgodnie z ówczesnym ruchem samokształcenia się młodzieży poza szkołą bierze w nim żywy udział. Po zdaniu matury w r. 1910, odbywa jednoroczną służbę wojskową, w czasie której kończy szkołę oficerską, po czym studiuje prawo na b. Uniwersytecie Lwowskim. W tym właśnie okresie tworzą się Drużyny Bartoszowe, w których bierze czynny udział aż do wybuchu wojny w r. 1914.

      W czasie I wojny światowej był oficerem liniowym piechoty armii austriackiej. W roku 1917 ucieka z niewoli rosyjskiej i przez Murmańsk i Anglię dostaje się do Francji, gdzie wstępuje do armii gen. Hallera, pełniąc funkcję dowódcy kompanii, a póŸniej dowódcy batalionu.

      W roku 1919 powraca z armią gen. Hallera do Polski i tu odbywa studia wojskowe w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie. Od 1921 r. jako oficer Sztabu Generalnego pełni różne funkcje w armii polskiej, a w r. 1938 jako pułkownik dyplomowany obejmuje dowództwo 11 Karpackiej Dywizji Piechoty, którą dowodzi w walkach wrześniowych z Niemcami 1939 r.

      Działania 11 Karpackiej Dywizji Piechoty we wrześniu 1939 r. opisał gen. Ketling-Prugar w Szwajcarii, w latach 1940/41, gdzie przebywał jako internowany wraz ze swoją 2 Dywizją Strzelców.
      Wspomnienia te zostały opublikowane w kwartalnikach nr 3 i 4 1957 r. „Wojskowego Przeglądu Historycznego”. 11 Karpacka Dywizja Piechoty pod jego dowództwem wsławiła się w pamiętnym wrześniu 1939 sukcesami, odniesionymi w ciężkich walkach odwrotowych. Dywizja rozpoczęła działania wojenne w rejonie Bochni, a zakończyła we Lwowie. Do większych i poważniejszych sukcesów Karpackiej Dywizji należą potyczki pod Krzywczą koło Przemyśla, Sądową Wisznią Jaworowem, w lasach Janowskich, pod Brzuchowicami i Hołoskiem.
      Do najbardziej krwawych potyczek, toczonych przez 11 Karpacką Dywizję Piechoty, należą walki pod Hołoskiem, Rzęsną i Brzuchowicami. Niestety, dezorganizacja całej armii, brak naczelnego dowództwa, brak zaopatrzenia oraz cały szereg innych czynników nie pozwalał na właściwe wykorzystanie zdolności bojowej 11 Karpackiej Dywizji Piechoty. Należy podkreślić jednak, że dzięki wybitnym zdolnościom strategicznym gen. Ketlinga-Prugara, potrafił on w tak ciężkiej sytuacji, w jakiej ta formacja się znalazła, przeprowadzić wiele pomyślnych operacji i ochronić Dywizję od całkowitego rozbicia.

      W pracy swojej Generał podkreśla wysoką wartość bojową żołnierza polskiego, wolę walki wszystkich, bez względu na stopień czy rodzaj broni. Oto jak charakteryzuje żołnierza polskiego w zakończeniu swojej pracy: „Wojnę z Niemcami przegralilśmy, bośmy jej wygrać w żaden sposób nie mogli”. „Nie wiem, czy jest na świecie dużo narodów, które mogłyby z równą odwagą i determinacją stawiać czoło tak przeważającej sile (liczebnie, technicznie i organizacyjnie), jaką dysponowała Niemcy — jakiej dotychczas świat nie widział”...
      ... „Nikt od spełnienia obowiązku nie uchylał się. Nikt z pola walki bez rozkazu nie schodził. — Chyba że na skutek ciężkich ran już nie mógł w ręku utrzymać broni... Nie było pierwszych ani ostatnich szeregów. Wszyscy jednakowo i z prawdziwą żołnierską ochotą wykonywali rozkazy, idąc śmiało w grożące ze wszystkich stron niebezpieczeństwa, z pogardą ocierając się o śmierć. Oficerowie, podoficerowie i szeregowcy, piechota i artyleria, łączność, pionierzy i sanitariusze, nawet żołnierze sztabu i służb szli, gdy zaszła potrzeba, do szturmu na bagnety i zwyciężali lub ofiarnie składali swe życie”. Podkreślając ofiarną walkę wszystkich sam usuwa się w cień, zaznaczając tylko, że spełnił swój żołnierski obowiązek.

      Po zakończeniu działań wojennych w Polsce, przedostaje się przez Rumunię do Francji, gdzie zostaje mianowany dowódcą formującej się we Francji polskiej 2 Dywizji Strzelców Pieszych. Dywizją tą dowodzi w walkach z Niemcami w maju i czerwcu 1940 r. pod Belfort, Montbeliard, Maiche, St. Hippalite, Damprichard i Trevilles. Na froncie francuskim Dywizja początkowo wchodziła w skład 3 armii francuskiej, a następnie została przerzucona na południe Francji. W czasie trwania kampanii francuskiej 2 Dywizja Strzelców Pieszych raz jeszcze wykazuje wielkie walory bojowe żołnierza polskiego. Na skutek tragicznej sytuacji na froncie otrzymała ona rozkaz od gen. Sikprugar-02.htmlorskiego przekroczenia granicy Szwajcarii, co też nocą z 19 na 20 czerwca 1940 wykonała (O działalnoœci gen. Ketlinga-Prugara w Szwajcarii pisze obszernie na innym miejscu prof. Vetulani).

      W czerwcu 1945 r. gen. Ketling-Prugar podporządkowuje się ze swoją dywizją władzom Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i powraca do kraju. W Wojsku Polskim pełni szereg zaszczytnych i odpowiedzialnych funkcji, jako Szefa Gabinetu Naczelnego Dowódcy W.P., Przewodniczącego Komisji Delimitacyjnej dla spraw granicy wschodniej, Przewodniczącego Studiów Granicznych, Szefa Departamentu Piechoty i Kawalerii oraz Szefa Departamentu Wyszkolenia Bojowego Dowództwa Wojsk Lądowych.

      Za zasługi swe w służbie wojskowej został odznaczony krzyżem Grunwaldu III klasy, orderem Virtuti Militari IV i V klasy, orderem Polonia Restituta III i IV klasy, Krzyżem Niepodległości, dwukrotnie Krzyżem Walecznych, legią honorową francuską, Croix de guerre oraz innymi odznaczeniami.

      Charakterystykę gen. Ketlinga-Prugara jako żołnierza, dowódcy i obywatela podaje długoletni jego adiutant por. rez. inż. Bohdan Garliński w sposób następujący:
      „Generał, sam będąc wzorem pracowitości, dokładności i dyscypliny, dużo wymagał od swoich podwładnych. Równocześnie jednak kochał swoich żołnierzy, cenił ich męstwo... Posiadał umiar i stanowczość, Cierpliwość, rozwagę i opanowanie oraz głębokie doświadczenie, niezrównaną intuicję i serce, okazywane podwładnym. Cechuje go przy tym szczery i bezpośredni stosunek do ludzi oraz rzetelne, uczciwe traktowanie powierzonych zadań...
      ...Poza służbą Generał często wspominał swą wieś rodzinną Trześniów i pobliski Sanok, gdzie pozostawił swoich najbliższych. Dumny z włościańskiego pochodzenia, chętnie podkreślał piękno swojej okolicy, wysoki poziom zagospodarowania oraz znaczne wyrobienie obywatelskie i kulturalne jej mieszkańców.”

      Postać gen. Bronisława Ketlinga-Prugara powinna stać się wzorem dla młodych pokoleń, jak należy żyć, pracować i walczyć dla dobra swojej Ojczyzny.

      Zmarł w Warszawie 18 lutego 1948 r., pochowany z należnymi honorami na koszt państwa.

Mgr Tadeusz Wójtowicz