Słownik tatarsko-polski
А Ә Б В Г Д Е Ж Җ З И Й К Л М Н О Ө П Р С Т У Ү Ф Х Һ Ч Ш Ы Э Ю Я
ыбыр-чыбыр - I drobiazg, bagatela
II małe dzieci, dziatwa
III (przen.) bałagan, zmieszanie
ыбыр-чыбырлы - drobny, błahy
ыгы-зыгы - I rwetes, krzątanina, bieganina, niepokój
II kłopoty
III nieporządek, zamieszanie, popłoch
IV (przen.) niepokoje, rozruchy
ыгы-зыгылы - I niespokojny, zdezorganizowany,
II kłopotliwy, uciążliwy
III (przen.) niejasny, mętny, trwożliwy
ыгы-зыгысыз - cichy, spokojny
ыжгыр-ырга - I silnie huczeć, wyć
II złowrogo syczeć (np. o żmiji)
III (przen.) wrzeszczeć, ryczeć
ыжламаска - być beznamiętnym, nie czuć się zaangażowanym
ызан - miedza
ызгыш - I awantura, kłótnia, waśń, niezgoda niezgoda
(Ызгыш - дошманлыкның башы. - (przysłowie) Kłótnia to początek nienawiści.)
II (potocz.) walka, konflikt, starcie, zamieszki, wojna
(ызгыш таратырга - siać konflikt)
(Дөнья ызгышлардан тынсын иде. - Niech świat zaprzestanie wojen.)
ым - I gest, mimika, znak
(ым белән сөйләшергә - rozmawiać na migi)
(кул ымы белән туктатырга - zatrzymać gestem ręki)
II aluzja
ымлык - I (lingw.) wykrzyknik
II okrzyk
(хуплау ымлыклары - okrzyk poparcia)
ындыр - gumno, stodoła, klepisko
ыңгыраш-ырга - jęczeć
ыргак - I hak, haczyk
II połączenie, sprzęgło
III (techn.) kotwiczka
ыру - I ród, pokolenie
II (biolog.) rodzaj (w klasyfikacji biologicznej)
ыругдаш - rodzic
ыруглык - rodowy
ырудаш - współplemieniec
ырылда-рга - I warczeć (o psie)
II (przen.) krzyczeć, wrzeszczeć
ысла-рга - I zadymiać, odymiać
(һаваны ысла-рга - zadymiać powietrze)
II wędzić
ысланган - wędzony
ысланган азык - wędliny
ысул - I metoda, sposób
II styl
ычкын-ырга - I wyswobodzić się, wyrwać się (np. z rąk)
II odczepić (np. wagon), rozpiąć (np. łańcuch, obrożę, pęta), otworzyć (np. obwód)
III (przen.) wyswobadzać się, wykręcać się
IV (przen.) uciekać, przemijać (np. o dogodnym momencie)
V (przen.) zwiewać, uciekać
VI (przen.) umierać
VII w trybie rozkazującym ычкын - spadaj, zjeżdżaj
ышан-ырга - I wierzyć, sądzić, uważać, powierzać
II spodziewać się, polegać na, ufać
III upewnić, ręczyć, upewniać się
ышанганлык - zabezpieczenie, pewność
ышандыр-ырга - I nakłaniać, przekonywać
II zapewniać, dostarczać
III obiecywać, zachęcić, ośmielać
ышану - pewność, wiara, zaufanie
ышанып - I imiesłów przysłówkowy od ышан-ырга
II pewnie, zdecydowanie, stanowczo
III wiarygodnie
ышаныч - I wiara, przeświadczenie
II nadzieja
III zaufanie
ышанычлы - I niezawodny, wierny
II pewny, gwarantowany
III prawdziwy, autorytatywny
ышк-ырга - trzeć, pocierać, nacierać
ышкыл-ырга - I trzeć się, ocierać się, wycierać się (strona bierna (zwrotno-bierna) od ышк-ырга)
II kręcić się (koło kogoś, czegoś)
ышкылу - (techn.) tarcie
(ышкылу көче - siła tarcia)
ыштан - spodnie
ышык - I ochrona, schronienie, osłona,
II (przen.) ustronne miejsce
ышыклагыч - osłona, tarcza
* * * *
Czasowniki podano w postaci bezokoliczników, w których temat oddzielono myślnikiem od afiksu bezokolicznika; kolejność alfabetyczna słów nie uwzględnia ani tych myślników ani tych afiksów.
Słownik zawiera ponad 5 tys. tatarskich słów (słów na "ы" - 36).