Татар тел - język tatarski
Powrót do witryny
Stowarzyszenia Piotrowskich ze Strachociny
Alfabet tatarski i fonetyka tatarska
Słownika polsko-tatarskiego
Zarys gramatyki tatarskiej
Słownika afiksów słowotwórczych
Rozmówki tatarskie
Tуган тел
Słownik tatarsko-polski
А Ә Б В Г Д Е Ж Җ З И Й К Л М Н О Ө П Р С Т У Ү Ф Х Һ Ч Ш Ы Э Ю Я
ваба - I (med.) cholera
(ваба белән авыручы - chory na cholerę)
II (przen.) zaraza, dżuma
вабалы - chory na cholerę, zarażony cholerą
вагон - I wagon
(йөк вагоны - wagon towarowy)
(пассажир вагоны - wagon osobowy)
II (przen.) (бер вагон) bardzo dużo, mnóstwo, cała fura
(Aңарда кирелек бер вагон. - On jest uparty jak osioł
(W nim jest cała fura uporu).)
ваем - I troska, niepokój, starania
II zmartwienie, żałoba, zgryzota, smutek, cierpienie
ваемсыз - I lekkomyślny, beztroski
II beznamiętny, zdystansowany, chłodny, niezaangażowany
ваз кич-әргә - zrezygnować, wyrzekać się
(мирастан ваз кич-әргә - zrezygnować ze spadku)
вазифа - I zadanie, postulat, polecenie, zlecenie
(Oтрядка тылны саклау вазифасы йөкләнде. - Oddziałowi powierzono zadanie obrony tyłów.)
II obowiązki, rola
(ата-ана вазифасы - obowiązki rodziców)
III posada, stanowisko
(директорлык вазифасы - posada dyrektora)
IV płaca, wynagrodzenie, pensja, pobory
(Aена 15-20 тәңкә генә вазифа түлиләр анда. - Tam płaca tylko 15-20 rubli miesięcznie.)
вак - I niewielki, nieduży, bagatelny, nieistotny, nieważny, lichy
II drobnostka
вак акча - drobnostka
вакланма - (w różn. znacz.) ułamek, część
(унарлы вакланма - ułamek dziesiętny)
вакланмалы сан - liczba ułamkowa
вакуум - (fiz., techn.) próżnia
вакцина - (med.) szczepionka
(тифка каршы вакцина - szczepionka przeciw tyfusowi)
вакцинация ясау - (med.) szczepienie
вакцинация яса-рга - (med.) szczepić
вакыйга - zdarzenie, incydent, wypadek
вакыт - I chwila, moment, pora
(Китәргә вакыт. - Pora wychodzić.)
II okres
(сугыш вакыты - okres wojny)
III czas
(мәскәү вакыты белән - według czasu moskiewskiego)
вакытлы килешү - rozejm
вакытында - I w czasie, podczas
II skrupulatnie, we właściwym czasie
вал - I wał (nasyp ziemny)
II (techn.) wał
(терсәкле вал - wał korbowy)
вальс - (muz.) walc
вальс бие-ргә - tańczyć walca
валун - głaz
ваниль - (botan., kulin.) wanilia
ванна - wanna
ванна бүлмәсе - łazienka (patrz też: юыну бүлмәсе)
варенье - konfitura
варис - następca, sukcesor, spadkobierca, dziedzic
васыять - zapis, spadek, testament
(Гайсә: «Мин... сезгә Патшалык васыять итәм»,— дип әйткән (Лука 22:29). -
Jezus powiedział: «Zapisuję wam (w spadku) ... Królestwo» (Łuk. 22:29))
(Иске Васыять - Stary Testament)
(Яңа Васыять - Nowy Testament)
ват-арга - I rozbijać, demolować
(йомырка ват-арга - rozbić jajko)
II złamać, rozłamać
III rąbać, łupać,
IV szczękać, trzaskać, klaskać
V (potocz.) rozmieniać
(акча ватарга - rozmieniać pieniądze)
VI łamać (w kościach)
VII podniszczyć
VIII fatygować, wyniszczać, osłabiać
ватан - ojczyzna, ojczysty
ватандаш - rodak
(изге җирләребезнең һәр карышы ватандашларыбызның каны белән сугарылган. -
każda piędź naszej świętej ziemi polana krwią naszych rodaków)
ватанпәрвәр - patriota
ватанпәрвәрлек - patriotyzm
ватык - I zbity, rozbity, złamany, połamany, stłuczony
(ватык чынаяк - rozbita filiżanka)
(ватык урындык - połamany stół)
II (przen.) rozbity, zdegenerowany, zepsuty
(ватык юллар - zniszczone drogi)
III niesprawny, zepsuty, nieczynny
(ватык телефон - nieczynny telefon)
IV (przen., potocz.) nieprawidłowy, łamany. kulawy, nieporadny
(ватык тел белән - łamanym językiem)
V odłamek, skorupka
(көзге ватыкгы - odłamek lustra)
ватылган - rozbity, stłuczony
ватылучан - kruchy
вафат - śmierć
вә - (książk.) i
вәгазь - I (rel. ) kazanie, homilia
(Мулла мәчеттә яхшылыкка өндәп вәгазь укыды.
- Mułła w meczecie wygłaszał kazanie wzywając do dobrych uczynków.)
(Таудагы вәгазь - Kazanie na górze)
II (potocz., przen.) pouczenie, instrukcja, wskazówka
(Безгә вәгазьләр кирәкми. - Nie trzeba nam pouczeń.)
вәгьдә - obietnica
вәгьдә бир-ергә - obiecywać
(Мин беркемгә бернинди вәгъдә бирмәдем. - Nikomu niczego nie obiecałem.)
вәгьдә ит-әргә - obiecywać
(Вәгъдә итәм сиңа. - Obiecuję ci.)
вәзир - I (hist., polit.) wezyr
II (szach.) hetman
вәкил - przedstawiciel, agent, reprezentant, rzecznik
вәкиле бул-ырга - prezentować
вәкиллек - (w różn. znacz.) upoważnienie, pełnomocnictwo, plenipotencja, przedstawicielstwo
(суд вәкиллеге - pełnomocnictwo sądowe)
(дипломатик вәкиллек - przedstawicielstwo dyplomatyczne)
вәләкин - (książk.) lecz, jednak
вәсвәсә - I pokuszenie, pokusa, omamienie
II podejrzenie, posądzenie, obawa, zwątpienie zaniepokojenie
вәсвәсәче хатын (кыз) - uwodzicielka, kusicielka
вәхши - (w różn. znacz.) dziki, dzikus
(вәхши кабиләләр - dzikie plemiona)
вәхшилән-ергә - I dziczeć, zdziczeć (patrz też: вәхшиләш-ергә)
II (przen.) zzwierzęceć
вәхшиләрче - barbarzyński, bestialski, okrutny, okrutnie, po barbarzyńsku
вәхшиләш-ергә - dziczeć, zdziczeć (patrz też: вәхшилән-ергә)
вәхшилек - dzikość, barbarzyńskość, zezwierzęcenie
вексель - weksel
велосипед - rower
венгр - Węgier
венерик - weneryczny
венок - wianek, wieniec
веранда - weranda
вердикт - werdykt
версия - wersja
верфь - stocznia
ветеринар - weterynarz
видео - wideo
виза - wiza
(Франциягә барырга виза - wiza wjazdowa do Francji)
вилка - (w różn. znacz.) widelec, widełki, widły, wtyczka
(велосипед вилкасы - widełki rowerowe)
(электр шнуры вилкасы - wtyczka sznura elektrycznego)
винт - I wkręt (patrz też: шөреп)
II śruba
(винт сыры - gwint)
III wint (gra karciana)
виолончель - wiolonczela
вирус - (biolog.) wirus
витамин - witamina
витрина - witryna, wystawa
(кибет витринасы - witryna sklepowa)
власть - władza
воеводалык - województwo
вокаль - wokalny
вокзал - dworzec
(тимер юл вокзалы - dworzec kolejowy)
(елга вокзалы - dworzec rzeczny)
волейбол - (sport.) siatkówka
(волейбол ятьмәсе - siatka do gry w siatkówkę)
вөҗдан - sumienie (patrz też: иман III
(вөҗдан иреге - wolność sumienia)
вөҗдан белән - sumiennie, rzetelnie, uczciwie
врач - (med.) lekarz (patrz też: табиб)
(мал врачы - weterynarz)
вуз - uczelnia wyższa (skrót z rosyjskiego: высшее учебное заведение) (patrz też: югары уку йорты)
вулкан - (geograf.) wulkan (patrz też: янартау)
выжылда-рга - bzyczeć, brzęczeć, buczeć
* * * *
Czasowniki podano w postaci bezokoliczników, w których temat oddzielono myślnikiem od afiksu bezokolicznika; kolejność alfabetyczna słów nie uwzględnia ani tych myślników ani tych afiksów.
Słownik zawiera ponad 5 tys. tatarskich słów (słów na "в" - ok. 50)